جلسه بیست و پنجم

نقد و تحلیل فیلم « پریسیلا» ساخته سوفیا کاپولا

نزهت بادی

پریسیلا یک دختر نوجوان است که با الویس پریسلی ملاقات می‌کند و شیفته خواننده جذاب و اسطوره‌ای و محبوبش می‌شود. او نمونه‌ای از انبوه طرفداران پریسلی است که عاشقانه او را می‌پرستند و ستایش می‌کنند. وقتی پریسلی عاشق سیلا می‌شود و او را به خانه رویایی خود می‌برد، سیلا تصور می‌کند که حالا با بقیه دختران و زنان شیفته پریسلی که پشت در خانه‌اش صف کشیدند، فرق دارد. او تمام تلاشش را می‌کند که زودتر از سن واقعی‌اش به یک زن بزرگسال بدل شود تا شایستگی همسری پریسلی را بیابد اما نمی‌داند که او تا ابد خانم کوچولویی است که باید نقش طرفدار آقای خواننده را بازی کند. پریسلی، پریسیلا را کاملا تحت تسلط و کنترل می‌گیرد، حضور او را تا سالهای طولانی از همه مخفی می‌کند، ظاهرش را تغییر می‌دهد، به او اجازه کار و فعالیت اجتماعی نمی‌دهد، مجبورش می‌کند ماه‌های طولانی دور از او در خانه بماند و هیچ کاری نکند جز انتظار کشیدن او، به او اجازه اظهار نظر نمی‌دهد و وقتی حرفی بر خلاف میلش می‌شنود، با خشونت او را تحقیر و تهدید و طرد می‌کند، درحالی‌که روابط جنسی و عاشقانه مختلفی با زنان دیگر دارد، در خلوت مانع معاشقه سیلا با خودش می‌شود و می‌گوید او تعیین می‌کند که چه زمانی باید با هم رابطه جنسی داشته باشد. اینکه چرا مردی با شهرت و محبوبیت و ثروت الویس پریسلی به پریسیلا نیاز دارد، به همان دلیلی است که مالی هاسکل، نظریه‌پرداز نقد فمینیستی فیلم مطرح می‌کند و می‌گوید «زنان در نظام مردسالار مجبورند مردان را در آینه وجود خود چند برابر بزرگتر از آنچه واقعا هستند، نمایش دهند.» فیلم به خوبی نشان می‌دهد که خواننده افسانه‌ای چطور نیاز دارد تا خانم کوچولویی در قلمروی فرمانروایی‌اش ستایشش کند. به همین دلیل هرگاه که پریسیلا تلاش می‌کند تا نقشی برابر با او در رابطه به دست آورد، سرکوب می‌شود تا همان طرفدار ستایشگر باقی بماند. صحنه‌ای که الویس پریسلی روی صندلی مقابل دوربین نشسته و سیلا به زور خود را به قاب تحمیل می‌کند و در کنار صندلی‌اش زانو می‌زند، به خوبی جایگاه پریسیلا را در زندگی پریسلی نشان می‌دهد. اما فیلم برخلاف نمونه‌های رایج درباره الویس پریسلی نیست و بر اساس خاطرات واقعی همسرش ساخته شده و الویس را از نگاه زن به تصویر می‌کشد. پرسش مهمی که سوفیا کاپولا در فیلم مطرح می‌کند، این است که چرا زن حاضر می‌شود نفر دوم در زندگی یک مرد موفق باشد، نه نفر اول در زندگی خودش! سوالی که هر زنی باید از خود بپرسد و ببیند کجای قاب ایستاده است: در مرکز قاب زندگی خودش یا گوشه‌ای از قاب یک مرد.

در بیست و پنجمین برنامه سینماتک به نقد و تحلیل فیلم پریسیلا ساخته سوفیا کاپولا می‌پردازیم و با تمرکز بر آرای مالی هاسکل، نظریه‌پرداز نقد فمینیستی فیلم پیرامون وظیفه زن در راستای بزرگنمایی تصویر مردانه  بحث و گفت‌وگو می‌کنیم

برای دریافت فایل آفلاین جلسه نقد و تحلیل فیلم پریسیلا می‌توانید از طریق شماره زیر در واتس‌اپ و تلگرام به ادمین کایه دو فمینیسم پیام دهید.


+33624783228