جلسه سوم

نقد و تحلیل فیلم «حرف‌های زنانه» ساخته سارا پولی

نزهت بادی

تنها مردی که در فیلم و در جمع زنان حضور دارد، آگوست، معلم مدرسه است که به‌خاطر اینکه زنان نمی‌توانند بنویسند و بخوانند، در نوشتن صورت‌جلسه کمکشان می‌کند. با وجودی که آگوست شباهتی به مردان مهاجم مستعمره ندارد و مادرش تنها زنی بوده که علیه قوانین ظالمانه شوریده و از مستعمره طرده شده است اما وقتی در بحث و گفت‌وگوی زنان دخالت می‌کند و نظر می‌دهد، ماریکه با خشم به او می‌گوید که «تو این‌جا هستی که به حرف‌های ما گوش دهی و بنویسی. پس فقط گوش کن.» هرچند ماریکه بعدها از آگوست عذرخواهی می‌کند که خشمش از مردان دیگر را سر او خالی کرده اما تأکید او بر «گوش کردن» فقط خطاب به آگوست نیست. بلکه این دیالوگ فیلم خطاب به همه مردان است که هرگز صدای زنان، حرف‌ها و خواسته‌هایشان را نشنیده‌اند. آگوست نماینده‌ مردانی است که هرچند از جایگاه فرادست خود علیه زنان سوءاستفاده نکردند اما هرگز به امتیازات خود به عنوان یک مرد در جامعه مردسالاری نیز آگاه نبودند. آگوست تازه در مواجهه با زنان و شنیدن حرف‌هایشان است که درمی‌یابد تجربه‌ زیسته یک زن چه تفاوت‌های بنیادینی با یک مرد دارد و زنان برای دستیابی به حقوق بدیهی‌شان درگیر چه جنگ هر روزه‌ای هستند. ترزا دولارتیس، نظریه‌پرداز نقد فیمنیستی فیلم بیان می‌کند، ساختار روایت کلاسیک بر پایه میل جنسی مردانه بنا شده است و زن به‌عنوان معمای روایی معرفی می‌شود که مردان، پیرامون آن دست به کنکاش و پرسش می‌زنند اما این کنجکاوی برای شناختن و کشف زن نیست و در چنین روایتی به طور مطلق درباره‌ زنان سخنی گفته نمی‌شود و زن‌ها اجازه‌ بیان خود را ندارند. سارا پولی در فیلم حرف‌های زنانه به واسطه شورش زنان علیه کهن‌الگوهای مبتنی بر مرد در جایگاه دانای کل و راوی همه‌چیزدان، به فرم تازه‌ای از روایت با اتکا به صدای زنانه دست می‌یابد. بعد از اینکه زنان به توافق جمعی برای رفتن و ساختن جامعه‌ای امن و برابر در جایی دیگر می‌رسند، با یک پرسش اساسی روبرو می‌شوند. آیا در این کوچ تاریخی‌شان اجازه همراهی به پسران را بدهند؟ آیا در دنیای تازه‌شان به مردان حق ورود بدهند؟ این‌جاست که یکی از مهم‌ترین بحث‌های فیلم درباره‌ چگونگی تأسیس جهان نوین مطرح می‌شود تا ببینیم برای رسیدن به جامعه‌ بدون خشونت نیاز به حذف مردان است و یا راهی وجود دارد که زنان و مردان در کنار هم بدون برتری یکی بر دیگری زندگی کنند.

در سومین برنامه سینماتک کایه دو فمینیسم به نقد و تحلیل فیلم حرف‌های زنانه ساخته سارا پولی می‌پردازیم و با تمرکز بر مقاله‌ای از ترزا دولارتیس درباره اهمیت روایت زنانه و چگونگی ساختن جهان آینده بدون خشونت بحث و گفت‌وگو می‌کنیم.

برای دریافت فایل آفلاین جلسه نقد و تحلیل فیلم حرف‌های زنانه می‌توانید از طریق شماره زیر در واتس‌اپ و تلگرام به ادمین کایه دو فمینیسم پیام دهید


+33624783228