جلسه یازدهم

نقد و تحلیل فیلم «دختر دانمارکی» ساخته تام هوپر

نزهت بادی

آینار وگنر و گردا وگنر، زوج نقاشی بودند که عاشقانه در کنار هم زندگی می‌کردند تا اینکه سر و کله لی‌لی البه در زندگی آن دو پیدا شد و آن‌ها با چالش بزرگی مواجه شدند اما درنهایت تصمیم گرفتند که لی‌لی البه را در زندگی مشترکشان بپذیدند. لی‌لی البه که بود؟ زنی که سال‌ها در بدن آینار وگنر محبوس بود و به‌ناگه از وسط پرتره‌هایی که گردا از آینار کشید، سربرآورد و رها شد. اما برای این رهایی‌اش تاوان تلخ و سنگینی را پرداخت. لی‌لی البه، نقاش معروف دانمارکی، اولین فردی است که عمل جراحی بازتأیید جنسیت را انجام داده است. در دهه بیست میلادی و دورانی که ترنس بودن، انحراف و ناهنجاری تلقی می‌شد‌. تصویری که تام هوپر از رنج درک‌ناشدگی لی‌لی البه در جامعه نشان می‌دهد، تکان‌دهنده است. مخصوصاً از این جهت که می‌بینیم پس از گذشت دهه‌ها هنوز وضعیت زنان ترنس به اندازه لی‌لی دشوار و دردناک است. نگاه ذات‌گرایانه به انسان، زن و مرد را بر اساس بیولوژیکش تعریف می‌کند و زنان ترنس به دلیل تفاوتی که در بدن خود با زنان دارند، زن به حساب نمی‌آیند و «دیگری» تلقی می‌‌شوند. اساساً همه زنان تحت‌ فشار قرار می‌گیرند تا به همان شکل تحمیلی مردسالاری درآیند اما زنان ترنس با ستم‌ مضاعفی مواجهند. زیرا حتی اگر به همان ارزش‌های ساختگی هم‌ تن‌ دهند، همچنان مورد تحقیر و تمسخر و آزار قرار می‌گیرند. وقتی لی‌لی البه لباس زنانه می‌پوشد، موهایش را می‌آراید، صورتش را آرایش می‌کند و شبیه بقیه زنان می‌شود، او را مورد آزار قرار می‌دهند. زیرا از نظر نگاه سنتی جامعه او به اندازه کافی زن نیست. اما پرسش اصلی این است که چرا عده‌ای خود را صاحب این حق می‌دانند که برای دیگران تعیین کنند که چطور باید باشند؟ هنجارها و استانداردهای جنسی و جنسیتی فقط برساخته‌های کاذب حاصل از قدرت است و هیچ قطعیتی ندارد. فقط کافیست جای اکثریت و اقلیت را عوض کنیم تا ببینیم چقدر آنچه همواره هنجار و طبیعی محسوب شده، می‌تواند متزلزل و قابل فروپاشی است.

در یازدهمین برنامه سینماتک کایه دو فمینیسم به نقد و تحلیل فیلم دختر دانمارکی ساخته تام هوپر می‌پردازیم و با حضور شایا گلدوست، زن ترنس و کنشگر جنسی و جنسیتی پیرامون نحوه بازنمایی زن ترنس در سینما بحث و گفت‌وگو می‌کنیم‌.

برای دریافت فایل آفلاین جلسه نقد و تحلیل فیلم دختر دانمارکی می‌توانید از طریق شماره زیر در واتس‌اپ و تلگرام به ادمین کایه دو فمینیسم پیام دهید.


+33624783228