یکی از مهمترین شاخصههای فیلم نوآر، فمفتال یا زن اغواگر است، زنی باهوش، جسور، جاهطلب و مرموز که به واسطه جذابیت جنسیاش، قهرمان مرد داستان را به دام عشق خود میکشاند تا از او برای انجام طرح و توطئهای جنایتکارانه بهره ببرد. از این جهت نظریه فیلم فمینیستی از دهه هفتاد به بعد، تخطی فمفتال از کلیشههای زنانگی را به عنوان تهدیدی برای مردسالاری تلقی کرده و او را به عنوان نماد قدرت زنانه در نظر گرفته است. مری آن دوآن، نظریهپرداز نقد فمینیستی فیلم پیرامون فمفتال به عنوان یک الگوی فمینیستی در سینما تشکیک ایجاد میکند و با بررسی سه دوره مهم از نوآر، نقش و جایگاه فمفتال را مورد بررسی قرار میدهد. او بیان میکند که هرچند فمفتال ارزشهای زنانه سنتی را به چالش میکشد و یک الگوی زنانگی جدید میسازد اما او نیز برساخته فرهنگ جنسیسازی زنان به حساب میآید که این بار نه برای نگاه خیره مردانه، بلکه برای جذب تماشاگر زن ارائه میشود و درنهایت با سرنوشتی که برایش رقم میخورد، آزادی و جاهطلبی و جذابیت جنسی زنان را خطرناک و فاجعهآمیز جلوه میدهد و به شکل غیرمستقیم نظم مردسالاری را تثبیت میکند.
در این دوره با تحلیل فیلم نوآرهای مهم و بر اساس نظریات مری آن دوآن، پیرامون وضعیت متناقض و پیچیده فمفتال در تاریخچه نوآر از آغاز تاکنون بحث خواهیم کرد.
این دوره شامل شش جلسه خواهد بود و سرفصلهای زیر را در بر میگیرد:
تعریف نوآر از منظر ژنریک، تاریخچه شکلگیری، ویژگیها و سیر تحولات تاریخی
تعریف فمفتال، تاریخچه شکلگیری، ویژگیها و سیر تغییرات در دورههای مختلف نوآر
بررسی فمفتال از دیدگاه نظریهپردازان نقد فمینیستی فیلم
فمفتال در نوآر کلاسیک
فمفتال در نئونوآر
فمفتال در نوآر پسافمینیسم
برای دریافت فایل آفلاین میتوانید از طریق شماره زیر در واتساپ و تلگرام به ادمین کایه دو فمینیسم پیام دهید
+33624783228