جلسه نهم سینماتک کایه دو فمینیسم

نقد و تحلیل فیلم «همسران استپفورد» ساخته برایان فوربس

نزهت بادی

جوانا با همراهی دوستش در یک مهمانی زنانه برای زنان استپفورد درباره حقوق و ارزشهای سلب‌شده‌شان سخنرانی کند و به آن‌ها یادآور می‌شود که مردها با سرگرم کردن‌شان با خانه‌داری، آنان را از فعالیت اجتماعی دور نگه داشتند و نیازی نیست آنقدر برای کارهای خانه وقت بگذارند که از رویاهای فردی خود دور بمانند. درست در همان حال، زنان بی‌توجه به آنچه جوانا می‌گوید، درباره راه‌حل‌هایی برای سریع درست کردن نان خانگی با هم حرف می‌زنند تا وقت بیشتری برای اتو کردن ملافه‌ها بیابند! جوانا که می‌کوشد زنان را متوجه توطئه مردان کند، می‌بیند زنان از وضعیت خود راضی‌اند و چنان خود را غرق وظایف خانگی کرده‌اند که اصلا درکی از این ندارند که ارزش و منزلت‌شان بر اساس میزان خدمات‌شان در خانه ارزیابی می‌شود. فیلم به شکل تکان‌دهنده‌ای از طریق جستجوی جوانا برای سر درآوردن از این رازوری زنانه که بتی فریدان در کتابش به آن می‌پردازد، این پرسش بنیادین را مطرح می‌کند که چرا با وجود رفع همه موانع قانونی و سیاسی و اقتصادی و آموزشی که زمانی مانع برابری زن و مرد می‌شد، زنان به جای بهره بردن از آزادی فردی و مشارکت اجتماعی، خود را در نقش زن خانه‌دار محدود می‌کنند و جز اینکه به خاطر خانه‌های زیبا و تمیزشان مورد تحسین قرار بگیرند، دنبال چیز دیگری نیستند؟ فیلم پاسخ این پرسش را با گرفتار کردن جوانا در دل ماجرایی معمایی و پرتعلیق ارائه می‌دهد که درنهایت راز همسران استپفورد را کشف می‌کند و درمی‌یابد که مردان، چنان همه زنان را بر اساس میزان کارشان در خانه ارزشگذاری می‌کنند که حتی زنان شاغل نیز بعد از مدتی از کار خود دست می‌کشند و آزادی و حق انتخاب خود را با لباسهای زیبا و سبدهای پر از خرید و انباشتن خانه از وسایل و لوازم عوض می‌کنند. برایان فوربس به مسئله انقیاد و استثمار زنان به واسطه بدل ساختن آن‌ها به زنان خانه‌دار خوش‌بخت می‌پردازد و نشان می‌دهد نظام مردسالار چطور با اعطای زندگی مرفه به زنان، به آنها تلقین می‌کند که نیازی به کسب آگاهی و رشد فکری و فعالیت اجتماعی ندارند و می‌توانند تصمیم‌گیری‌ها و مسئولیت‌های مهم را به مردان بسپارند و آنچه حاصل می‌شود، این است که وقتی مردان در جایگاه‌های مهم اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و خانوادگی در حال تعیین سرنوشت زنان هستند، زن‌ها وقت‌شان را به رقابت پوچ با هم در مسابقه کدبانو بودن می‌گذرانند!

در نهمین برنامه سینماتک کایه دو فمینیسم به نقد و تحلیل فیلم همسران استپفورد ساخته برایان فوربس می‌پردازیم و با تمرکز بر کتاب «رازوری زنانه» نوشته بتی فریدان پیرامون زنان خانه‌دار بحث و گفت‌وگو می‌کنیم.

برای دریافت فایل آفلاین جلسه نقد و تحلیل فیلم همسران استپفورد می‌توانید از طریق شماره زیر در واتس‌اپ و تلگرام به ادمین کایه دو فمینیسم پیام دهید.


+33624783228